Kurallar
Ast/üst ilişkisinin görüleceği en önemli husus, server kurallarına uyulma konusu için yada astın yaptığı kural dışı işlem sonucunda bir üstün bu işlemi düzeltmesi veya tam olarak bulunmamakta etmesidir. örnek olarak gerekçesiz ve memosuz bir freeze in üst makamca ortadan kaldırılması, yanlış biçimde freeze edilen bir kanalın açılması gibi… Sıkıntı ile Karşı Karşıya Kalan ırcop Binlerce bireyin çeşitli şekilde sorunları bulunduğu bir gerçektir. Bu sorunların bir kısmı, sorun olmadığı halde problem yaratılmış bunun gibi gösterilen fena niyetli hareketlerdir. Topiclere küfürler yazıp kanalı kapattırmak isteyenler, aynı maksatla küfürlü akickler yazanlar, sahte loglar… Ircop her durumda olaya soğukkanlı biçimde yaklaşmalıdır. User, telaşlı ve sinirli şekilde gelmiş olabilir. Yönetici burada sabrını gösterecek, olaya sakince yaklaşacaktır. Olayı dinlerken ırcopun içinde hiçbir süre komut kullanma niyeti olmamalıdır. en iyi ircop en az emir ile hadise çözebilendir. User genel olarak yapılması yasak olan yada olanaksız olan şeyler ister (Nick ver, kanal ver, şu adamı kill le, topici değiş, op ver…) yöneticinin yapması gereken, sunucunun kuralları olduğunu ve bu kuralların herkes için geçerli olduğunu belirtmektir. User, ircopu pekala yanlışa itilebilir. “Nasıl ircopsun sen?” , “Siz burada ne meslek yapıyorsunuz?” gibi… Bunlar ucuz numaralardır. ırcop herşeyden evvela insan psikolojisini çok fazla iyi bilmelidir. ikna etme kabiliyeti olan ircop herzaman başarılı olur ve bu tıpkı sürede herkese karşı itimat teşgil eder. Bunu yaparken kullanılacak araç operserv değil, dildir. Güzel, üslublu bir Türkçe ile, nazik ve kendine güvenen, argoya asla başvurmayan bir ircop, herkes sebebi ile kabul görür. iyi bir yönetici bütün bu unsurları içermelidir. Durumdan Emin Olma, ispat ve Gerekçe Bilindiği bunun gibi, bir nickin enforce seçeneği açıksa, şifre girilmeden 60 saniye sonunda nick değişir.
Oldukça çok user, sahip olmadıkları nicklere girip, 60 saniye arasında sanki o kişiymiş benzeri hareketlerde bulunup, kanal ya da kullanıcılara ziyan vermektedirler. Burada kişinin amacı, o nickin yasaklanmasıdır. Her ne olursa olsun, ircopun herşeyden önce yapması gereken şey, kişilere whois çekmek olmalıdır. Whois’deki ıP ile “/ns info nick” teki ıP birbirini tutuyor mt.? yada whois de “has identified for this nick” yazıyor m.? eğer bunlara cevabınız hayır ise yapılacak şey asla nicke müdahale etmemektir. ircop herşeyden öncelikle itimat duyulan bir adalet dağıtıcıdır ve kimseye işlemediği bir suçtan ötürü ceza vermez. Emin olunamayan hallerde öteki ircoplardan her zaman yardım istenmelidir. Eğer bir şeyi yaparken emin değilseniz, asla yapmayın. Burada “görevimi yapıyorum” diye yaptığınız bir müdahale, yanlış sonuç doğurması sonucu hem size hem sunucuya ziyan verecektir.
Hatırlanmalıdır ki, yapılan yanlışlıklar elbet birgün ortaya çıkmaktadır. hepimizin her lahza kullandığı komut saniyesinde services tarafından kayıt altına alınmaktadır ve bunlar gündelik şekilde denetim edilmekte. her türlü yasaklama ve müdahale için “sebep” unsuruna komutta yer vermiştir. Burada yazılacak sebep mutlaka uzun, ikna edici, herkes tarafından pratik olarak anlaşılabilecek, tam olarak türkçe ve akademik bir dille, düz biçimde yazı ile yazılmalıdır. Büyüklü küçüklü ascii karakterlerle yahut kısaltmalarla yazılan gerekçeler kabul edilemez. Müdahalenin ardından açıklayıcı bir oper memo ile bütün ircoplar bilgilendirilmelidir. Herkezin herşeyden haberi olmalıdır ki böylece kullanıcılara karşı daha emin biçimde birbirimizi savunabilelim. Kanallara yapılan büyük müdahaleler topiclere ayrıntısıyla yazılmalı, hatta web sitesi hazırlanıp bütün gerekçe ve loglarla bu ürünü satın alanların bilgisine sunulmalıdır. Adil bir meslek yapmak ne kadar önemliyse de, bunu topluluğa göstermemek yararlı olmayacaktır. Bu sebeple yapılan her işlemi ve haklı gerekçeleri insanlara sunmak en sıhhatli yoldur. Kanal Meselesine Yaklaşım Kanallar, bireysel ideolojilerin birer gölgesidir. Her insan sohbet esnasında kendi fikir ve sistemine müsait bir kanala girip, tıpkı fikirlere sahip olduğunu düşündüğü insanlar ile sohbet edebilir. Sunucularda oldukça çok kanalın varolmasının asıl amacı da budur. Böyle olmasa tek bir kanalda herkes sohbet ederdi. Herkesin fikri birbiriyle uyuşmak durumunda değildir. Kanallardaki bu düşünce ve sistemleri kanal malikleri ve onun belirlediği op kadrosu belli eder. Kendi benzeri düşünen kullanmakta olanları kanalına alır, güvendiklerine op verir. var kanallardan hiçbirinin kendisine uymadığını düşünen bir user, kendi kanalını açabilir. Fakat bu bireyin gelip bir ircopa, “Bu kanal bana uymuyor, o kanalı kapatın” deme hakkı bulunmaz. Bu uygulamada çoğunlukla; akick yemek, ban/kick yemek şeklinde görülmekte.
Ircoplar ve userler; kanalların izledikleri siyasetlere, onların belirledikleri kanal içi kurallara saygı göstermek zorundadır. Bu, düşünce özgürlüğünün çağdaşlık ile kesiştiği en mühim noktadır. Kanallar birer siyasi parti gibidir. Partiler nasıl ki ülke bütünlüğüne aykırı, bölücü ve irtica-i hareketler yapmadıkları sürece kapatılamıyorsa, kanallarda basit pratik kapatılmamalıdır. aksi tutumlar, itimat ortamını bozacağı benzeri server huzurunu kaçıracak kamusal zarardır. Elbette bu haklara sahip kanallarında bir sınırı olmaktadır. hiçbir adalet sınırsız olamaz, aksi durumda kaos meydana gelir. hiç bir kanal ve nick; sunucunun umumi ilkelerine, kurallarına aykırı davranamaz. Kanalların akıbeti meselesi için nihai karar eda yetkisi rootadmin’lerdedir. Bu yetki; kanalı temelli kapatmak veya silmek biçiminde görülmektedir. Hiç şüphesiz, bu denli sonucu ağır şekilde etkileyen cezaların çok aşırı iyi şekilde analiz edilmiş olması ve en azından büyük çoğunlukça kabul görmüş olması gerekir. şüphe ile ya da sadece kanal yönetiminin düzensiz olması sebebi ile bir kanalı kapatmak ya da silmek, yapılmaması gereken en ciddi olaydır. Bir sonuca ulaşmak için uzunca süren gözlemler yapılmalı, konuya ilişkin sağlam deliller toplanmalıdır. Unutulmamalıdır ki; bir kanalı kapatmak yada silmek tek bir emir ile basitçe yapılabilen birşeydir ancak yanlış bir infaz ilerde çok ağır sonuçlar doğurur. Bu nedenden dolayı ne olursa olsun soğukkanlı davranılmalı, acele edilmemelidir. Kanal için verilebilecek cezalar unutulmamalıdır ki; asıl olan ikna, uyarma ve anlayış; ceza ise istisnadır. Cezanın amacı kullanıcılarını cezalandırmaktan çok aşırı, onları bu eylemleri yapmaktan kaçındırmaktır. artık ikaz ve ikna sürecinde bir fayda kalmamış ise fakat son çare cezaya başvurmaktır. Verilecek ceza; olayın ölçüsüne, bireyin iyi niyetine, durumun durum ve şartlarına göre, hakkaniyete müsait biçimde olmalıdır. Burada değinilmesi gereken en ciddi şey, ircopun suça kendisinin birebir tanık olması gereğidir. Asla başkasının demesiyle, loguyla veya şüpheyle kimseye her ne suretle olursa olsun ceza verilemez.
Kanal Freeze: Bu ceza, kişinin kanalını identify edememesini sağlar. Ufak olaylarda verilen ve uygulamada en çok uygulanan buyruk budur. Uyarılara rağmen kanal topicine yazılan server reklamları, aşırı clone-proxyler, çok fazla muhim durumlarda kanal oplarının şifresinin çalınması sonucu büyük ziyan meydana gelmesi durumlarında ve bunun gibi telafisi mümkün durumlarda bu ceza verilir. Kanal sahibinin kontrolu ele alması ve gelip af dilemesi sonucu bu cezanın kaldırılması müsait düşecektir.
Kanal Close: Bu ceza, kullanıcıların o kanala girememesini sağlar. yoğun yoğun freeze yemiş bir kanalın bundan sonra freeze den yeterince ders almaması, kanalın bir zaman kapalı kalmasının server yararı açısından gerekli kıldığı, kanal isminde ağır derecede küfür-hakaret içeren pozisyonlarda bu ceza uygulanır. Olayın hal ve şartına göre kanalın ne kadar zaman ile kapalı kalacağı belirlenir. Kanal Delete: Bu ceza, bir kanala verilecek en ağır cezadır. Kanalın kaydı düşer ve kanalı register eden kişinin tüm hakları sona erer. Görüldüğü bunun gibi, hakkın gasbı söz meselesidir. Bu denli ağır bir cezayı gerektirecek suçlar; kanal sahibi sebebi ile işlenen, server ın ve kullanıcıların geleceğini, güvenliğini, hayatlarını ve sağlıklarını sık derecede etkileyecek durumlardır. Kanal Topic ve Expel : emir ile kanal topicini değiştirme, ancak kanal topicinde bir server reklamı varsa ve o sırada onu değiştirebilecek bir op olmadan yada o kanal için verilmiş olan cezanın topice yazılması biçiminde görülmektedir. Bunun dışında kanalda yetkisi olmayan bir ircop diğer hiçbir nedenle kanal topiclerine müdahale etmemelidir. (Kanal yönetimlerinin kanal sahibi ve oplarında olmasından ötürü). aynı şekilde kanal bans, users, ops, voices, modes biçiminde expel yapmak için ancak ortada bunları gerektirecek çok fazla muhim şeyler olmalıdır. gerçekte bu tip şeyler her zaman kanal oplarının takdiri ve yetkisi alanındadır.
Kanal ve Nick Getpass, Mark, Hold: Bu komutlar uygulamada neredeyse hiç kullanılmayan, rootlarca belirlenen olağandışı hallerde kullanılır. Her koşulda keyfi biçimde kullanılamaz. Nick için Verilebilecek Cezalar Nickler, satın alanların kimlikleridir. Herkes yönünden nickleri ile tanınır, yetki ve ayarlarını nickleri adına yaparlar. Bazen yıllarca kullandıkları nickleri onlar için yaşamlarında vazgeçemeyecekleri bir öge biçimine dahi gelebilir. Bu nedenden nicklere verilecek cezalar, o kişilerin suç işlemesi açısından caydırıcı olacaktır. fakat burada yoğun şekilde ölçülü davranılması gerekir.
Nick Freeze: Bu ceza, bireyin nickini identify edememesini sağlar. Bunun sonucunda kişinin nicki 60 saniye sonra guest olacaktır. Böylece kişi nickini kullanamadığı bu gibi yetkilerinden de mahrum kalacaktır. Bizzat identify ettiğine emin olunan kişinin; sunucusuna çok sayıda adam toplamak amacıyla, öteki kullanmakta olanları rahatsız ederek server reklamı yapma, server geneline şiddet, bot-clone lar ile saldırma bunun gibi eylemlerde bu ceza uygulanır. bireyin af dilemesi ve gerçekten uslu duracağına inanılması suretiyle freeze ler açılmalıdır. Nick Forbid: Bu ceza, daha önce defalarca kez freeze edilmiş bir nickin hala devam etmesi sonucunda bundan böyle bir yararın kalmaması neticesinde uygulanır. Forbidlenen nickin kaydı yok sayılır ve açılması şeklinde nick düşer. Bu nedenden dolayı forbid komutu tam olarak doğru kullanılmalıdır ve telafisi bulunmaz. Freeze gerektirecek hallerde Forbid kullanımı, sunucuya ve güven ortamına ziyan verecektir.
Nick Authinfo: Bu komut ile bu ürünü satın alanların her türlü auth kodları görünmektedir. (Register, email değiştirmek, şifre değiştirmek, mailblock açma). Bu buyruk, register kodu hariç asla emin olunmadan kullanılmamalıdır. aksi durumda sistemin hiçbir anlamı kalmaz ve nick hırsızlarına yardım etmiş olunur. Nick Getemail, Listemail: satın alanların mail adresini gösterir ve hangi nicklerin o maile kayıtlı olduğunu belirtir. Bu iki komut, araştırma ve soruşturma safhalarında kullanılır. Bir bireyin email adresi asla diğer kullanıcılara söylenemez. Sunucuda Alışılagelmişlik bizimmekan.name.tr sunucusu, daha henüz yeni sayılsa dahi altı aylık bi getirinin bir getirisi şekilde bundan böyle uygulanması adet durumuna gelmiş birtakım uygulamalar içerir. (Globops komutu yahut ircop alımlarına kimin baktığı, hangi tarihler arasında…) benzeri hususlar root’ların kontrolunde, server arasında uygulanır. ayrıca unutulmamalıdır ki, teorinin pratiğe geçmesinde ve anlaşmazlıklar ile yanlış işlemleri denetleme ve tıkanmaları önlemede yetkili bireyler root’lardır. Son olarak sitemizin sunucusu, bugün olduğu bu gibi yarın da temelde herzaman özgürlükten yana ve kullanıcı lehine çözüm üretmek adına yoluna devam edecektir. Keyfi, kuralsız, gerekçesiz uygulamalar ve kişisel bir takım uyuşmazlık veya sorunlar nedeniyle kimsenin hakkının yenemeyeceği bir gerçektir. insan topluluğunun varolduğu her alanda olaylara sosyolojik ve psikolojik manada bakılmalı, kuvvet ve otoritenin tek başına egemen olduğu ortamlarda huzura ulaşılamayacağı bilinmelidir.